Mart ayında sürüler halinde Afrika’dan çıkıp, Hatay’dan Anadolu’ya, Trakya üzerinden Avrupa’ya dağılıp yaz aylarını burada geçiren ve yeni yavruları olan leyleklerin tekrar Türkiye üzerinden Afrika’ya geri dönüş seyahati neredeyse tamamlandı.
Yeni yavrularla birlikte sayıları her yıl 900 bin- 1 milyon civarına ulaşan leyleklerin binlercesi, birçok sebeple göç yolunda ömrünü yitiriyor.
ANITA, YANMIŞ HALDE MEYYİT BULUNDU
Göç devrinin son günlerinde İsveç’ten kuş bilimcileri, Türkiye’de uzun yıllardır leyleklerin göç seyahatini yakından takip edip, sayımlarını gerçekleştiren Leylekel (Storkland) kümesi üyelerine ‘Kayıp Vericili Leylek’ ihbarında bulunarak, yardım istedi.
‘Anita’ ismi verilen dişi leyleğe uydu verici aygıt ve halka takarak takip eden İsveç’ten Petter Albinson’ın Leylekel kümesinden temasa geçtiği Emine Nurhan Tekin ve Fikret Can, Afyonkarahisar’ın Emirdağ ilçesinde uzun süren araştırmalar yaptı.
Leylek Anita, istekli İbrahim Sarıtaş tarafından, kırsal bir yerdeki yüksek tansiyon çizgisi direğinin yanında halkasıyla birlikte yanmış halde meyyit bulundu.
GÖÇ YOLUNDA BİNLERCE ÖLÜM
Leylekel Kümesi yöneticisi Fikret Can, 17 yıldır istekli takım arkadaşlarıyla leyleklerin göçünü izleyip, sonbaharda sayımlarını yaptıklarını belirterek, son yıllarda Avrupa’dan çok sayıda ‘Kayıp Vericili Leylek’ ihbarı aldıklarına dikkat çekti.
Avrupa’da üreyen leyleklerin yüzde 90’ının ilkbaharda yuvalarına ulaşmak, sonbaharda Afrika’daki kışlaklarına varmak için Türkiye’den geçmek zorunda olduklarını söyleyen Can, Edirne’den başlayıp Hatay Yayladığı’nda son bulan her göç mevsiminde binlerce leyleğin öldüğünü, ortalarında verici takılan leylekler de bulunduğunu kaydetti.
22 VERİCİLİ LEYLEĞİN 19’UNU ELEKTRİK ÇARPTI
Can, “Bunlardan biri yorgun düşmüştü. Denetimleri yapıldı, beslendi, tabiata bırakıldı. Biri trafik kazasında ölmüştü. Bir araştırmamız sonuçsuz kaldı, başka 19’u elektrik çarpması sonucu öldü” dedi.
ÖLÜSÜ VE HALKASI BULUNDU, VERİCİ KAYIP
Emirdağ Mescitli köyü kırsalında koordinatlara giderek inceleme yapan Sarıtaş, leyleğin elektrik çarpması sonucu öldüğünü, halkasını bulduğunu, lakin uydu vericiyi bulamadığını lisana getirdi.
KÖYLÜLER VERİCİYİ ARIYOR
Kayıp vericiyi bulmak için sonraki günlerde İbrahim Sarıtaş’ın yanı sıra DKMP takımları, köy muhtarı Kenan Kuru ve köylülerin de bölgede araştırma yaptığını anlatan Fikret Can, 4 Eylül’den bu yana bölgede leyleğin üzerine takılı son sinyalin ve ölüsünün bulunduğu alanda vericiyi şimdi bulamadıklarını söyledi.
Can, bölgenin kırsal ve diz uzunluğu otlarla kaplı olması nedeniyle güneş gücüyle çalışan vericinin, leylek öldükten sonra kesiminin yırtıcılar tarafından öteki bir yere taşınmış olabileceğini, vericinin de bu nedenle gölge bir yerde olabileceğini lisana getirdi.
Can, vericiyi arama çalışmalarının sürdüğünü, bulunduğunda İsveç’e gönderileceğini tabir etti. İsveçli Petter Albinson ise vericinin epey değerli ve kimsenin işine yaramayacağını belirterek, bulunması konusunda yardım davetinde bulundu.
